aug 17

Twee DMR netwerken, hoe zit dat?

Bron: VERON Amersfoort (a03) door Raphael PD0RAF

MARC-DMRplus

Amateurs die zich op het DMR (Digital Mobile Radio) storten worden al snel geconfronteerd met het feit dat enkele repeaters niet met elkaar willen communiceren. Waarop blijkt dat dit komt omdat er twee DMR netwerken zijn. Maar wat is het verschil tussen de netwerken MARC en DMRplus? In dit artikel zal ik uitleggen hoe dat zit.

 

mototrbo_systemDMR maakt gebruik van een codec dat door slimme mensen bij Motorola solutions is bedacht. Zij hebben het dan ook Mototrbo genoemd. Het is verder een behoorlijk open ETSI standaard dat door andere fabrikanten gebruikt kan worden, wat inmiddels ook gebeurt maar verder op de techniek ga ik in dit artikel niet in.

Het zal niemand verbazen dat de eerste Mototrbo repeaters van de uitvinders Motorola waren. En wat kan je beter bedenken door de apparatuur in praktijk te laten testen door zendamateurs. Tenminste, dat zullen enkele medewerkers van Motorola hebben gedacht toen deze prachtige techniek gelanceerd werd. Want die betreffende medewerkers van Motorola die zelf ook zendamateur zijn, hebben namelijk kort daarna een club opgericht. En deze club hebben ze de naam Motorola Amateur Radio Club (MARC) gegeven. Wat dan ook gelijk de naam van hun DMR netwerk is. Het MARC netwerk was geboren.

Het ging niet zonder slag of stoot, maar al snel groeide het MARC netwerk met aan elkaar gekoppelde repeaters van Motorola tot indrukwekkende aantallen. En dat beperkte zich niet enkel tot de verenigde staten van Amerika maar groeide uit over alle werelddelen. Maar met dit succes trad gelijktijdig de wetmatigheid van de remmende voorsprong in werking, want de concurrentie van Motorola zat natuurlijk niet stil en de radio-amateurs wilde meer dan het Motorola netwerk kon bieden.

Sepura_-_DMR_product_family_shot_Nov_2013Naast Motorola kwamen ook andere fabrikanten met repeater systemen die gebruik maken van Mototrbo welke als DMR systemen in de markt werden gezet. Je kan jezelf wel voorstellen dat bijvoorbeeld het bedrijf Sepura niet graag de naam Mototrbo op de doos wil afbeelden waarin de halve merknaam van de concurrent is te lezen en spreekt over DMR.

d-star-logo_800Radio-amateurs die zich bij MARC melde om bijvoorbeeld het D-Star netwerk te koppelen werden de deur gewezen. Het D-Star systeem was van concurrent iCom en niet welkom bij de Motorola Club. Voor veel amateurs is dit nog steeds onbegrijpelijk. Maar het is een club opgericht door Motorola mensen voor Motorola fans. Dat zou je bijvoorbeeld kunnen vergelijken met een auto club. Als je met een BMW bij een Fiat club komt, blijft de slagboom ook gesloten. Niet dat het erg is dat er een Motorola of Fiat club is, het staat iedereen vrij om een club op te richten en/of zich bij een club aan te sluiten met gelijkgestemde en daar plezier aan te beleven.

Toch liepen veel amateurs hier op vast omdat zij willen innoveren, experimenteren, exploreren en expanderen. Dat was op het MARC netwerk dus Transceiver_Protoniet mogelijk. Het was het eerste en dus ook het grootste netwerk omdat het simpelweg de enigste was, maar dus wel gebonden aan de regels van de club. Meer dan een repeater van Motorola kopen en aansluiten was/is dus niet mogelijk waarop een alternatief netwerk is geboren met de naam DMR+ (DMR Plus). In Nederland is dit inmiddels het grootste netwerk met +/- 20 repeaters en nog steeds groeiende.

dv4mini1Het DMR+ netwerk is niet gebonden aan een merk repeater. Zo kunnen bijvoorbeeld repeaters van Motorola en Hytera probleemloos via DMR+ worden gekoppeld met elkaar. Maar ook DV4-dongels of koppelingen naar andere netwerken als D-Star zijn inmiddels gerealiseerd. En er zijn meerdere projecten gaande als SIP (VoIP telefonie koppeling) en TETRA DMO repeater koppeling. En het bedrijf Yaesu heeft als tegenhanger van het D-Star systeem van iCom ook een digitaal systeem bedacht met de naam System Fusion. Hoewel dit nog op het gebied van netwerksoftware heel erg in de kinderschoenen staat is een koppeling naar DMR+ al gespreksonderwerp bij div. ontwikkelaars.

DMR+ wint naast Nederland ook in andere landen nu terrein. In Engeland zal deze week nog enkele Motorola repeaters worden omgezet van het MARC netwerk naar DMR+. En in Duitsland draaien al bijna net zo veel repearers op DMR+ als in Nederland. In Italie zijn ze repeaters aan het testen om verschillende merken via DMR+ te koppelen. En zelfs in het geboorteland van Motorola zijn al enkele repeaters aan het DMR+ netwerk aangesloten. Kort gezegd is het DMR+ netwerk momenteel het meest in beweging en sterk groeiende in omvang en functionaliteit en krimpt het MARC netwerk door zijn beperkingen.

World map with hot points of connections network and servers locations. Internet conceptEr is nog veel meer te vertellen over DMR+ omdat de ontwikkelingen in volle vaart gaande zijn. Dit bij zowel de verschillende fabrikanten van de hardware als bij de amateurs. Maar het doel van dit artikel was het overbrengen hoe er twee netwerken zijn ontstaan en waarom deze niet met elkaar gekoppeld zijn. Beide netwerken streven een ander doel na en zijn om een andere reden gebouwd. Het ene netwerk is hierom niet beter dan het andere, wel anders. Mijn verwachting is dat beide netwerken voorlopig nog wel naast elkaar zullen voort leven.

Op welk netwerk u ook inlogt en zich thuis voelt, heel veel plezier met DMR!

 

dmr-logo

aug 14

Nieuwe informatie Hytera Wireless Mic Kit

Er is nieuwe informatie over de Hytera Mobile Microphone Kit voor de MD785 en MD655. Door gebruik te maken van de SM27W1 (Bleutooth microphone en speaker) in combinatie met ADA-01(Bleutooth adapter) maak je je microfoon draadloos. Ook zijn combinaties mogelijk met de BT PTT ring, BT earpiece en in de nabije toekomst met de BT installatie in de auto. Voor prijzen en levertijden kunt u contact opnemen met uw Hytera leverancier.

image2231610

aug 09

CS7000 wat was daar ook al weer mee?

CS7000_FrontHet is alweer 4 maanden geleden dat we een bericht geplaatst hebben over de CS7000 van Connect Systems. In de tussentijd is de CS700 uit gefaseerd en geüpgraded naar de CS750. Om toch te kunnen voldoen aan de vraag naar radio’s met een kleurenscherm is Connect Systems de MD850 van Tytera gaan leveren. De CS7000 moet een revolutionaire radio worden met DStar, DMR, C4FM, dPMR, NXDN en P25 aan boord. Dit allemaal in dezelfde behuizing als de CS750. Helaas is de levering van de radio al 10 maanden uitgesteld en veel amateurs lijken de kans op levering op te geven. Toch geeft Jerry Wanger, CEO van Connect Systems aan dat het project springlevend is. In een bericht van 7 augustus geeft hij aan:

“There has been much rumors about the status of the CS7000and the CS8000. It is still an active project but has taking much longer thanexpected. First you have to understand what the scope of the original projectwas and why there has been such a delay.The original project was going to take the CS750, take outthe firmware DVSI Vocoder and replace it with a hardware vocoder from DVSI. Wealso had to optimize the A/D and D/A anti-aliasing filters going to and fromthe baseband circuitry to allow better fidelity when encoding and decodingdigital signals. Those details were done over a year ago. The manufacturer of the CS750 expected to complete the DMRfirmware over a year ago which is the firmware basis of the CS7000. Thisproject is now almost done although we have another month or two to completesome of the enhancements I promised for the CS750 such as keypad programming. From a firmware development standpoint, I now had tointegrate the DMR radio the manufacturer has designed with DSTAR code other peoplehave designed. This is a relatively simple project and something that shouldnot take more than about six months. So the question you are asking is why havewe not finished it yet?The first roadblock was not being able to have the DMR partfinished. This roadblock is now almost removed as we make the last firmwareadjustment to provide a stable working DMR radios.  The second roadblock was the A/D and D/Acircuitry of the microphone and speaker. The A/D and D/Acircuitry is within a part inside the radio we call the C5000. This is thebaseband chip for the DMR processing and includes the A/D and D/A circuitry forthe microphone and speaker. Part of the CS750 keyboard programming project thatI am working on includes the ability to record and playback messages from theradio. The manufacturer told me I will get the firmware to do that sometimebetween late this week and next week. After I get that firmware the last knownroadblock will be solved and I can get back on the CS7000 project again.While I will not give a firm completion date, I canconfidentially say I will be able to get back on the CS7000 project within twomonths and hopefully be able to get prototypes working for DMR, DSTAR, andAnalog about six months after that.The other protocols that we will work on such as Fusion,NXDN, and P25 is much more complicated than D-STAR and I will not give even anestimated date of completion. As I said in earlier post, there is a possibilitythe existing hardware might not even support those other protocols but we willnot know until we try.Jerry Wanger KK6LFS”.