aug 17

Twee DMR netwerken, hoe zit dat?

Bron: VERON Amersfoort (a03) door Raphael PD0RAF

MARC-DMRplus

Amateurs die zich op het DMR (Digital Mobile Radio) storten worden al snel geconfronteerd met het feit dat enkele repeaters niet met elkaar willen communiceren. Waarop blijkt dat dit komt omdat er twee DMR netwerken zijn. Maar wat is het verschil tussen de netwerken MARC en DMRplus? In dit artikel zal ik uitleggen hoe dat zit.

 

mototrbo_systemDMR maakt gebruik van een codec dat door slimme mensen bij Motorola solutions is bedacht. Zij hebben het dan ook Mototrbo genoemd. Het is verder een behoorlijk open ETSI standaard dat door andere fabrikanten gebruikt kan worden, wat inmiddels ook gebeurt maar verder op de techniek ga ik in dit artikel niet in.

Het zal niemand verbazen dat de eerste Mototrbo repeaters van de uitvinders Motorola waren. En wat kan je beter bedenken door de apparatuur in praktijk te laten testen door zendamateurs. Tenminste, dat zullen enkele medewerkers van Motorola hebben gedacht toen deze prachtige techniek gelanceerd werd. Want die betreffende medewerkers van Motorola die zelf ook zendamateur zijn, hebben namelijk kort daarna een club opgericht. En deze club hebben ze de naam Motorola Amateur Radio Club (MARC) gegeven. Wat dan ook gelijk de naam van hun DMR netwerk is. Het MARC netwerk was geboren.

Het ging niet zonder slag of stoot, maar al snel groeide het MARC netwerk met aan elkaar gekoppelde repeaters van Motorola tot indrukwekkende aantallen. En dat beperkte zich niet enkel tot de verenigde staten van Amerika maar groeide uit over alle werelddelen. Maar met dit succes trad gelijktijdig de wetmatigheid van de remmende voorsprong in werking, want de concurrentie van Motorola zat natuurlijk niet stil en de radio-amateurs wilde meer dan het Motorola netwerk kon bieden.

Sepura_-_DMR_product_family_shot_Nov_2013Naast Motorola kwamen ook andere fabrikanten met repeater systemen die gebruik maken van Mototrbo welke als DMR systemen in de markt werden gezet. Je kan jezelf wel voorstellen dat bijvoorbeeld het bedrijf Sepura niet graag de naam Mototrbo op de doos wil afbeelden waarin de halve merknaam van de concurrent is te lezen en spreekt over DMR.

d-star-logo_800Radio-amateurs die zich bij MARC melde om bijvoorbeeld het D-Star netwerk te koppelen werden de deur gewezen. Het D-Star systeem was van concurrent iCom en niet welkom bij de Motorola Club. Voor veel amateurs is dit nog steeds onbegrijpelijk. Maar het is een club opgericht door Motorola mensen voor Motorola fans. Dat zou je bijvoorbeeld kunnen vergelijken met een auto club. Als je met een BMW bij een Fiat club komt, blijft de slagboom ook gesloten. Niet dat het erg is dat er een Motorola of Fiat club is, het staat iedereen vrij om een club op te richten en/of zich bij een club aan te sluiten met gelijkgestemde en daar plezier aan te beleven.

Toch liepen veel amateurs hier op vast omdat zij willen innoveren, experimenteren, exploreren en expanderen. Dat was op het MARC netwerk dus Transceiver_Protoniet mogelijk. Het was het eerste en dus ook het grootste netwerk omdat het simpelweg de enigste was, maar dus wel gebonden aan de regels van de club. Meer dan een repeater van Motorola kopen en aansluiten was/is dus niet mogelijk waarop een alternatief netwerk is geboren met de naam DMR+ (DMR Plus). In Nederland is dit inmiddels het grootste netwerk met +/- 20 repeaters en nog steeds groeiende.

dv4mini1Het DMR+ netwerk is niet gebonden aan een merk repeater. Zo kunnen bijvoorbeeld repeaters van Motorola en Hytera probleemloos via DMR+ worden gekoppeld met elkaar. Maar ook DV4-dongels of koppelingen naar andere netwerken als D-Star zijn inmiddels gerealiseerd. En er zijn meerdere projecten gaande als SIP (VoIP telefonie koppeling) en TETRA DMO repeater koppeling. En het bedrijf Yaesu heeft als tegenhanger van het D-Star systeem van iCom ook een digitaal systeem bedacht met de naam System Fusion. Hoewel dit nog op het gebied van netwerksoftware heel erg in de kinderschoenen staat is een koppeling naar DMR+ al gespreksonderwerp bij div. ontwikkelaars.

DMR+ wint naast Nederland ook in andere landen nu terrein. In Engeland zal deze week nog enkele Motorola repeaters worden omgezet van het MARC netwerk naar DMR+. En in Duitsland draaien al bijna net zo veel repearers op DMR+ als in Nederland. In Italie zijn ze repeaters aan het testen om verschillende merken via DMR+ te koppelen. En zelfs in het geboorteland van Motorola zijn al enkele repeaters aan het DMR+ netwerk aangesloten. Kort gezegd is het DMR+ netwerk momenteel het meest in beweging en sterk groeiende in omvang en functionaliteit en krimpt het MARC netwerk door zijn beperkingen.

World map with hot points of connections network and servers locations. Internet conceptEr is nog veel meer te vertellen over DMR+ omdat de ontwikkelingen in volle vaart gaande zijn. Dit bij zowel de verschillende fabrikanten van de hardware als bij de amateurs. Maar het doel van dit artikel was het overbrengen hoe er twee netwerken zijn ontstaan en waarom deze niet met elkaar gekoppeld zijn. Beide netwerken streven een ander doel na en zijn om een andere reden gebouwd. Het ene netwerk is hierom niet beter dan het andere, wel anders. Mijn verwachting is dat beide netwerken voorlopig nog wel naast elkaar zullen voort leven.

Op welk netwerk u ook inlogt en zich thuis voelt, heel veel plezier met DMR!

 

dmr-logo

aug 02

C4FM, DMR of D-Star wat is dat eigenlijk?

DstarDMRC4FMDMR en D-Star zijn reeds ingeburgerde begrippen in de radioamateur wereld. C4FM (System Fusion) doet zijn intrede met nieuwe repeaters en Coevorden en Hilversum. Binnenkort volgen er nog meer C4FM repeaters in het midden van het land die gekoppeld zullen worden in de “Netherlands-C4FM” room. Maar wat zijn nu eigenlijk de verschillen tussen deze “Quality Modes”? Op de website van CharlotteDstar.org trof ik de volgende presentatie aan. Deze presentatie is recent gemaakt door Roland W9HPX. Hij legt duidelijk de verschillen tussen de systemen uit. Hieruit blijkt dat ze eigenlijk niet vergelijkbaar zijn en ieder hun eigen kwaliteiten hebben. Gewoon gebruiken dus die systemen! De totale presentatie tref je hier in PDF aan en hieronder in JPEG formaat.
Tech Spec Comparison

Hieronder de presentatie in JPEG formaat!
Continue reading

jul 08

Intro to DMR on HamRadioNow

Ham_Radio_Now_600Bron: HamRadioNow
DMR, Digital Mobile Radio (aka MotoTRBO), keeps getting more popular on VHF/UHF Amateur Radio. Yes, it’s incompatible with other digital voice modes, and yes, hams are pratically forming armed camps to defend their choice of DV mode (D-STAR, DMR, P-25 and now Yaesu System Fusion). But if you have to make a choice, you can at least make an informed choice. Or you can be like the guys I know in Charlotte and get one of everything.

In this forum from the Hamvention, John Burningham W2XAB lays out the details of DMR without making it sound like a sales pitch. Except maybe a little around the edges where he says he dumped all his D-STAR gear a while back. He won’t hold your hand all the way through programming a radio, but he will bring you up to just about that point.

jun 21

DV4mini USB Dstar-DMR na HamRadio 2015 leverbaar

1024px-Usb-svg_svgBinnenkort is de DV4Mini USB stick leverbaar. Deze usb stick kan als Dstar – DMR hotspot werken al wordt er aan de DMR hotspot nog gewerkt. Op de website van Helitron is onderstaande informatie te vinden. DJ0ABR heeft volgende informatie op zijn site staan.

Überblick: DV4mini ist ein winzig kleiner aber sehr leistungsfähiger USB Stick der jeden PC in einen HOTSPOT für die Betriebsarten D-Star und DMR (C4FM Fusion in Vorbereitung) verwandelt.  Er besteht aus einem leistungsfähigen 32-Bit Microcontroller sowie einem vollständigen 70cm Transceiver und Modulator/Demodulator für GMSK und 4FSK (inkl. Raised Cosine) sowie einer USB Schnittstelle. Er benötigt keine eigene Stromversorgung, da er über die USB Schnittstelle gespeist wird. Dank eines stromsparenden Spannungswandlers reichen auch normale ältere USB Schnittstellen gut aus. Geliefert wird er zusammen mit einem umfangreichen aber sehr einfach zu bedienenden Softwarepaket welches die Verlinkung mit DCS Reflektoren für D-Star sowie DMR Reflektoren ermöglicht.

Für Digital Voice begeisterte HAMs: endlich braucht euer Handfunkgerät nicht mehr zu verstauben. Mit diesem Hotspot holt man sich den D-Star oder DMR Reflektor direkt ins Shack.

Für DV Power User: Es ist möglich viele dieser Sticks in einen PC zu stecken und damit gleichzeitig mehrere Reflektoren (auch D-Star und DMR gemischt) zu arbeiten. Wer Lust hat kann alle seine USB Schnittstellen mit DV4minis vollpflastern und ein DV Center aufbauen.

Für Bastler: der DV4mini läuft hervorragend auf Einplatinencomputern wie Raspberry, BananaPI, Odroid usw. Mindestanforderung ist Dual-Core. Ein so aufgebauter Hotspot braucht nur wenige Watt Versorgung und eignet sich gut für Dauerbetrieb.

Für Entwickler: die Schnittstelle zwischen PC und DV4mini ist offengelegt. Mit dem DV4mini kann man digitale Daten im 70cm Band senden und empfangen, egal welche Betriebsart solange diese GMSK oder 4FSK codiert ist. Damit kann man nicht nur Digital Voice sondern auch beliebige digitale Daten übertragen. Der Phantasie sind keine Grenzen gesetzt.

Für Urlauber: durch seine winzigen Abmessungen kann er überall hin mitgenommen werden und ein Hotspot ist schnell im Hotel aufgebaut.

Technische Daten: 

Transmitter:

  • Ausgangsleistung: ca. 10mW
  • Frequenzbereich: 430 MHz bis 440 MHz, Schrittweite besser 250 Hz
  • Modulationsarten: GMSK, 4FSK
  • Betriebsarten: D-Star, DMR, (C4FM-Fusion in Vorbereitung)
  • Oberwellen: besser -60dB

Receiver:

  • Frequenzbereich: 430 MHz bis 440 MHz, Schrittweite besser 250 Hz
  • AFC
  • Ablage: Simplex, Duplex+, Duplex-
  • Ablagefrequenz: frei einstellbar
  • Empfindlichkeit: -120dBm
  • Modulationsarten: GMSK, 4FSK
  • Betriebsarten: D-Star, DMR, (C4FM-Fusion in Vorbereitung)

Digital:

  • Datenrate: 9600 Bd oder 4800 Bd, abhängig von Betriebsart
  • Bitrate HF: 4800 bit/s oder 4800 dibits/s
  • TCXO: Langzeitstabilität: besser 2,5 ppm
  • TCXO: Kurzzeitstabilität: besser 1 ppm
  • D-Star Kompatibilität: ICOM Geräte, DVRPTR-Familie, alle anderen bekannten Selbstbaulösungen
  • DMR Kompatibilität: alle Handfunkgeräte Hytera, Motorola teilweise (es existieren nicht kompatible Geräte), andere Chinageräte: unbekannt

Schnittstellen:

  • USB Stecker-Typ A, zum direkten einstecken, es wird kein Kabel benötigt.
  • Stromversorgung via USB
  • Antenne SMA-Buchse, 50 Ohm (eine ext. Antenne muss separat bestellt werden, hier im Shop verfügbar).

Software:

  • DV4mini und dv4mini.exe: Software zum Aufbau eines D-Star und/oder DMR Hotspots. Eingabemöglichkeit des Rufzeichens und der DMR ID-Nummer und Funktionen zum Linken zu Reflektoren sowie RX/TX Frequenzeinstellung.
  • Lauffähig auf Windows und Linux
  • Treiber: der Treiber für Windows wird mitgeliefert, für Linux ist kein Treiber erforderlich

Entwickler-Software: 

  • DV4mini Library (in C) lizensiert unter GPL 3.0, quelloffen, beinhaltet alle Funktionen die zur Ansteuerung der DV4mini-Hardware erforderlich sind um eigene Projekte zu realisieren.

 

Dieses Produkt ist innerhalb Deutschlands versandkostenfrei !

Der DV4mini ist eine Koproduktion von:
DG8FAC … Hardware und Fertigung
DG1HT … Netzwerk und DMR
DJ0ABR … Software und Vertrieb

vielen Dank auch an alle anderen hier nicht aufgeführten beteiligten OMs welche sich ehrenamtlich um Handbücher, Netzwerktechnik, Präsentationen, Vorträge, Konformitätsmessungen und andere wichtige Details kümmern, ohne euch wäre dieses Projekt nicht möglich.